ՀԱՅ ԿԻՆՈՅԻ ԽԵՂԿԱՏԱԿ ՇՈՒՇԱՆԻԿ ՀՈՒՇԱԳՐՈՎՆԱՆ

· Առաջին անելիքս այն եղավ, որ կարդացի ու աչքերիս չհավատացի։
Նորի՛ց կարդացի։
Չէ, սևով-սպիտակի վրա նույնն էր՝ ազգային կինոկենտրոնը ՀՈՒՇԱԳԻՐ է ստորագրել Տավուշ TV-ի հետ:
Հուշագի՞ր․․․
Մտածեցի՝ երևի ծերացել եմ, շատ բաներ սկսել եմ կա՛մ չհասկանալ, կա՛մ մոռացության տալ։Սակայն ինքս ինձ նկատմամբ այդուհանդերձ այդքան էլ թերահավատ չեղա և կինոկենտրոնի տնօրենի ժ/պ-ի հերթական մտագարությունը հասկանալու համար երկու ամսվա մեջ երկրորդ անգամ դիմեցի բառարանների օգնությանը։

Առաջինը, հիշեցնեմ, Շ․Մ․-ի ու նրա «վաստակավոր» իրավաբանի անգրագիտության հերքմամբ էր պայմանավորված․ չիմացության այս հազվադեպ հանդիպող երկյակին փորձեցինք բացատրել, թե ինչ բան են արտակարգ դրությունն ու ֆորսմաժորային իրավիճակը, ինչ կապ կա այս երկու հասկացության մեջ, ինչը նրանց ուղեղի ծալքերին հասու չի եղել։

Երկրորդն այս հուշագիր կոչվածն էր։
Բացում եմ «Քաղաքական համառոտ բառարանը», փնտրում բառը։
Չկա։
Չկա՝ չկա։ Չեմ հուսահատվում։
Ընդամենը հայերե՛նը չկա։
Բայց մենք հո՞ Շուշանիկը չենք։
Բառի լատինական անվանում եմ գտնում ու կարդում․ «ՄԵՄՈՐԱՆԴՈՒՄ-դիվանագիտական փաստաթուղթ, հուշագիր որևէ հարցի վերաբերյալ կառավարության հայացքների շարադրմամբ․․․»։
Ինչպես տեսնում ենք, բառարանում արձանագրվածը բովանդակային այլ իմաստ ունի, ոչ մի կերպ չի կապվում կինոկենտրոնի ու Տավուշ TV-ի միջև կնքվածի հետ։

Չե՛նք հուսահատվում։
Աշխարհը հո չի՞ սկսվում ու ավարտվում մեր Շուշոյին ոչնչով չօգնող, նրան ունեցած խորը տգիտության մեջ հոգոց-հանգուցելոց անող քաղաքական բառարանով, որքան էլ տիկնոջ գեղջկական ինքնասիրահարվածությունը չեղած բաների զուր հույսերով է սնում նրան։ Եվ այնուամենայնիվ որքան էլ «ծափ՝ ծլնգոց, մեջը՝ զնգոց», Շուշոն այնուամենայնիվ մեր Շուշոն է ու հո՞ չենք թողնելու անգրագիտության մայրուղու վրա, իր չիմացածի հետ մեն-մենակ։

Նրան օգնելու հույսով դիմում ենք Էդ․ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանի» օգնությանը, թեպետ գիտենք, որ արածներս անպտուղ ջանքեր են։
Բառին տված 1-ին կետի մեկնաբանությունը հետևյալն է․ «Դիվանագիտական փաստաթուղթ, որի մեջ շարադրված են պետության տեսակետները որևէ խնդրի մասին»։

Քանի որ ոչ ազգային կինոկենտրո՛նն է պետություն, որքան էլ Շուշանիկ Միրզախանյանի նմանին ունի գլխին, ոչ էլ առավել ևս Տավուշ TV-ին, առաջին կետի կիրառությունը բացառվում է ինքնին։
Ցավոք ոչնչով չեն հուսադրում նաև 2-րդ և 3-րդ կետերը։
Միակ հույսի շող արթնացնողը վերջին՝ 4-րդ կետն է, սակայն այն էլ պարտադրում է «գրություն» բառը միայն ու միայն կարդալ «իբրև հիշատակ» բառակապակցության հետ։
Սակայն այստեղ այդ «իբրև հիշատակ» բառակապակցությունը ոչ այնքան բացատրություն է հիշեցնում, որքան զարհուրեցնում է իր իմաստային նշանակությամբ։ Ստացվում է՝ Շուշոն համբարձվում է՞ արդեն, որ հիշատակ է թողնում։

Իսկ ընդհանրապես, հեգնանքն ու երգիծանքը թողած մի կողմ, մի բան պիտի հասկանալ վերջապես՝ որքան շուտ ազատվենք կինոյի գլխին կանգնած անգրագիտության դասական մարմնացում սույն խեղկատակից ու նրա հովանավորներից, այնքան օր առաջ կմոտեցնենք հայ կինոյի վերածնունդը։

Աղբյուրը՝ www.henq.am