ԽՄԲԱԳԻՐՆ ԱՎԵԼՈՐԴՈՒԹՅՈ՞ՒՆ Է

Հարգելի տիկին Հակոբյան
Անկեղծ ասած՝ «Առավոտ» թերթում 2020 թ. ապրիլի 16-ի «Ես ինձ վրա թքած կլինեմ, եթե շարունակեմ աշխատել կինոկենտրոնում» վերտառությամբ Մարտին Հուրիխանյանի հետ Ձեր հարցազրույցն ավելի շատ հարցաքննության էր նման, բայց թե մեղադրանքի աղերս ունեցող հարցերի տեղատարափին ես մանրամասն չեմ անդրադառնա, սակայն կուզենայի արծարծված մի քանի խնդիրներ վերադիտարկել։

Այն, որ կինոկենտրոնը կինոարտադրող չէ, նորություն չէ, հայտնի է եղել «Հայաստանի ազգային կինոկենտրոն» ՊՈԱԿ-ի ստեղծման օրվանից։ Սակայն, ի՞նչ եք կարծում, պետական միջոցներով աջակցություն ցուցաբերող կազմակերպությունը մի՞թե չպետք է հետամուտ լինի հատկացված միջոցների ծախսման ընթացքին։

Եթե՝ այո, ապա ինչպե՞ս։

Եվրոպական որևէ կազմակերպություն եթե դրամաշնորհ է հատկացնում մի այլ կազմակերպությանը, վերջիններիս աշխատելու տեղ ու դադար չի տալիս՝ անընդհատ հաշվետվություններ պահանջելով։ Հիմա կինոկենտրոնը ինչպիսի կարգավիճակ էլ ունենա, ենթադրենք տեղը՝ տեղին, հայտերի ընդունման կանոնակարգով, մրցույթով, փորձագետների հանձնաժողովի որոշմամբ ֆինանսական միջոցները տրամադրեց։ Ու վե՞րջ։

Բա ո՞վ պիտի հարցնի՝ էս ի՞նչ ֆիլմ է նկարած։

Գալով հարցերից մեկում իմ դիտողությանը Ձեր անդրադարձին, թե «նախկինում կինոկենտրոն ներկայացված սցենարները խմբագրվել են», բաց նամակում ես նշել եմ՝ «եթե հարկ է եղել՝ նաև խմբագրվել են»։ Նաև խմբագրելուց բացի այլ գործառույթներ էլ է իրականացնում ֆիլմի խմբագիրը, ինչին՝ որպես փորձառու լրագրող, պիտի որ ծանոթ լինեք։ Ու ծանոթ լինելով հանդերձ՝ գտնում եք, որ ֆիլմը պետք է նկարահանվի առանց խմբագրի՞։

Իսկ Մարտին Հուրիխանյանի՝ այս հարցին առնչվող պատասխանը, կարծում եմ, սխալ է ներկայացված նրա խոսքի ամբողջականությանն ունեցած Ձեր անհարկի միջամտությամբ (համոզվելու համար կարող եք նորից ունկնդրել Ձեր ձայնագրությունը կամ ընթերցել «Իրատես de facto»-ում հեղինակի 28.02.2020 թվագրությամբ հրապարակված «Հայ կինոյի առայժմ հավերժական ժ/պ-ն ու նրա ձախավեր գործունեությունը» հոդվածի համապատասխան հատվածը)։ Մեջբերում եմ Ձեր հրապարակածը. «Օրինակ, եթե Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Շուշանիկ Միրզախանյանի ամուսնու նկարած «Ասատուր» ֆիլմի գլխին կանգնած լիներ խմբագիր, կհասկանար, թե որոնք են իրական փաստերը, ինչն է անհեթեթություն»:

Եթե այդպես էլ զլացաք ու չկարդացիք հիշատակածս հոդվածը, ապա իրականում խոսքը վերաբերել է «Ասատուր» ֆիլմի հերոսի՝ Արամ Խաչատրյանի մտերիմի վկայությանը, թե ինչպես է ստեղծվել հենց Սուսերով պարի երաժշտությունը, և թե խմբագիր չունենալու կամ ոչ կոմպետենտության հետևանքով կոմպոզիտորի մտահղացումն ինչպիսի անհաթեթությամբ է մատուցված ֆիլմում։ Այ սա արդեն խմբագրից բացի նաև երաժշտագիտական խորհրդատուի գործն է, որովհետև այլազգի սցենարի հեղինակի կամ ռեժիսորի մտահղացումներն արդյո՞ք մոտ չպիտի լինի իրականին, առավելևս, որ աշխարհահռչակ կոմպոզիտորի կյանքի մասին է նկարահանվող ֆիլմը։ Ի՞նչ դուրս եկավ. միլիոնները հատկացվեց ու մեզ հրամցվեց մեծ կոմպոզիտորի էությանն անհամապատասխան, անհամոզիչ, երևակայական հնարամտություններով ու անհավաստի դրվագներով առլի մի ֆի՞լմ։
Անխմբագիր հեռուստասերիալներն արդեն իրենց գործն արել են, անում են ու դեռ էլի կանեն, եթե փոխարենը ֆիլմի հեղինակի ու խմբագրի համագործակցությամբ չստեղծվեն գեղարվեստի ու գեղագիտության արժեքներ։
Հարգանքով՝ Ռազմիկ Աբրահամյան

Հ.Գ. Ներող եղեք, Ձեր նյութի վրա խմբագրական աշխատանքի մի փոքրիկ օրինակ եմ ուզում ցույց տալ, որը միգուցե վրիպակ է. «…ոչ մեկ տեղյակ չէր, թե ինչու են ընդունել կամ մերժել ֆինանսավորումը…» Հայերենում «ոչ մեկ» չեն արտահայտում։

Նյութի աղբյուր՝