InterNews.info-ն զրույց է պատրաստել Ռոսլին արվեստի հանդեսի հիմնադիր խմբագիր, Վրեժ Առաքելյանի հետ
– Խնդրում եմ զրույցից առաջ ներկայանալ մեր ընթերցողին.
– Շատ տարողունակ է հարցը, կփորձեմ էականը նշել, չչարաշահելով ընթերցողական լսարանի համբերությունը։
Մասնագիտական կրթությամբ որևէ կապ չունեմ կերպարվեստի հետ։ Բայց նկարիչների հետ առնչվում եմ շատ վաղուց, ի մասնավորի, իմաստավորում էի ժամանակս Սուրեն Շահվերդյան փայլուն նկարչի և ազնվատոհմիկ մարդու արվեստանոցում դեռ խորհրդային տարիներին։ Սուրենը զարմանալի էր, կրում էր հետսարյանական շրջանի նշանավոր վարպետներից մեկի՝ դեկորատիվ արվեստի փայլուն վարպետ Ռուբեն Շահվերդյանի գենը, միաժամանակ 1970-ականների վառ գեղարվեստական անհատականությունների միջավայրում էր ձևավորվել, ուր արարում ու ապրում էին ազատ և ստեղծաբանական անպարագիծ ձևաչափում Վարոս Շահմուրադյանը, Կարո Մկրտչյանը, Վարուժան Վարդանյանը, Ռուբեն Արուտչյանը, Ֆելիքս Եղիազարյանը, Գետիկ Բաղդասարյանը, Արամ Իսաբեկյանը։ Թիկունքը նրանց գերամուր էր, չէ՞ որ ասպարեզում էին Դեղձ Աշոտն ու Վրույրը, Էլիբեկյան եղբայրները և Սիրուն Հրաչը, Իգիթյանը և այլք։
Սուրենի արվեստանոց ինձ ուղեկցեց դպրոցական ընկերս՝ Մկրտիչ Մկրտչյանը, որը կայացավ «Գոյ» թատրոնում, Արմեն Մազմանյան անկրկնելի գործչի և մարդու գեղագիտական աննախադեպ տիրույթում։
Հետխորհրդային տարիներին Մ. Մկրտչյանի արվեստանոցը դարձավ իմ երկրորդ տունը։ Ավելացնեմ, որ խորհրդահայկական անցյալս և՛ սովորական է, և՛ ունի անսպասելի շրջադարձեր։ Խորհրդային բանակում կամովին լքեցի լենինյան կոմերիտմիության շարքերը։ Բայց չափազանց ուշագրավ էր կյանքը բանակում, որը ներկայացրել եմ «31-ի ազդականչերը» հուշապատումում։ Կարող եք ծանոթանալ։
Մամուլում հայտվել եմ պատահաբար։ Հիշելի է ՀՀԿ-ի «Հանրապետական» շաբաթաթերթում հրապարակված ընդարձակ նյութը՝ «Մեծ լռություն» վերնագրով։ Անդրադարձել էի հհշալևոնական հակահայկական և հակապետական արշավների նկատմամբ հայ մտավորականության մեծամասնության համակերպ լռությանը։ Այսօր էլ այդ ահարկու լռությունը խիստ լսելի է։
Հայկական պետականությունը պետք է վերականգնվի և վերածվի Շնորհապետական հանրապետության, երբ հայկական պետականության քաղաքակրթական ավետարանը կդառնա Անկախության Հռչակագիրը։
-Պատմեք Ձեր գործունեության մասին։
2003-ին ՀՆՄ նախագահ Կարեն Աղամյանի առաջարկով, ինձ համար անսպասելի, դարձա «Կերպարվեստ» պարբերականի գլխավոր խմբագիրը։ 15 տարի աշխատեցի ՀՆՄ-ում․ դրանք բարդ, սակայն հետաքրքիր և գունեղ տարիներ էին։ Բազում զրույցներն ու քննարկումները ձևակերտեցին ըմբռնումներս։ Բախտ եմ ունեցել շփվել ականավոր վարպետներ Ղուկաս Չուբարյանի, Ստեփան Անդրանիկյանի, Լևոն Կոջոյանի, Կարեն Սմբատյանի, Կարապետ Եղիազարյանի և այլոց հետ։ Այսօր գործնական և բարեկամական հարաբերություններ կան ՀՆՄ-ի նոր, գործունյա և ստեղծարար ղեկավարության հետ։
-Ո՞րն է Ձեր գործունեության ամենահայանպաստ ծրագիրը։
-2019-ի աշնանը Հայաստանը հռչակել եմ «Կերպարվեստի Երուսաղեմ» երկիր։ Մտադիր եմ, իհարկե, զորեղ աջակցությամբ Արցախում և Հայաստանում, կազմակերպել միջազգային քանդակագործական սիմպոզիումներ, տարբեր պլեներներ և այլն։ Առաջ Աստված։
– Ի՞նչ առանձնահատկություն ունի Ռոսլին արվեստի հանդեսը։
Ռոսլին արվեստի հանդեսը փորձում է նոր արժեհամակարգ ձևավորել, հանրահռչակել արժանին, տաղանդավորն ու անսպասելին, նաև մերժել գավառականությունն ու կաղապարումները։ Մեր հանդեսի հանդեպ արդեն հետաքրքրություն է ձևավորվում բարձրաճաշակ արվեստագետների և արվեստասերների կողմից։ Ձևավորվել է հիանալի թիմ, համագործակցում ենք ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի, Հայաստանի նկարիչների միության հետ։ Հուսամ շուտով հիմնավոր գործընկեր դառնալ Մատենադարանի հետ։ Արվեստաբանների հիանալի թիմ է ձևավորվել, ընթերցողը կարող է համոզվել՝ ծանոթանալով հանդեսին օնլայն հարթակում։
-Ձեր նյութական բազան նշեք։
Գուցե նախ ավարտեմ նախորդ հարցը։ Ռոսլին արվետսի հանդեսը 2020-ին Գրիգոր Մովսիսյան, Նաիրա Կարապետյան հրաշալի մեկենաս ամուսինների նախաձեռնությամբ և լիասիրտ օժանդակությամբ նախաձեռնեց «70 ճանապարհ դեպի Տաճար» պլեներաշարը՝ նվիրված Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Բ Վեհափառ Հայրապետի ծննդյան 70-ամյակին։ Զուգահեռ հրատարակվեցին հանդեսի հիմնադիր երեք համարները։ Այժմ հրատարակման է պատրաստ թիվ 4-5 միացյալ համարը և սպասում ենք նոր մեկենասների արձագանքին։
Շատ կարևոր մի բան հիշեցնեմ․ հանդեսը, Հայաստանը հռչակելով «Կերպարվեստի Երուսաղեմ» երկիր, կյանքի է կոչել Հռչակագրի նյութական և ֆինանսական բազան, «Տիգրան Քելեկյան» Պատվո Ատյանը, որին անդամակցող տիարք և տիկնայք իրենց ներդրումներով կնպաստեն կերպարվեստի և արվեստի զարգացմանն ու միջազգայնացմանը։
