Բեյրութից, և առհասարակ, մշտական ներգաղթի համար նոր քաղաք է պետք կառուցել. Հովսեփ Խուրշուդյան

Բեյրութում տեղի ունեցած ողբերգությունը մարտահրավեր է նաեւ աշխարհի հայության համար։ Բայց միաժամանակ՝ հնարավորություն։

Բայց միաժամանակ՝ հնարավորություն։ Բազմաթիվ բեյրութահայերի մոտ ցանկություն է առաջացել հայրենադարձվելու Հայաստան։ Նորի՞ց պետք է մեր պետությունը անպատրաստ գտնվի ապահովելու հազարավոր հայերի ներգաղթը, ինչը չարվեց ո՛չ Իրաքի եւ ո՛չ էլ Սիրիայի պատերազմների ժամանակ։
Այս երկու օրը Նիկոլ Փաշինյանը կարող է ապացուցել, որ 4 միլիոնանոց Հայաստանի, Մեծ ներգաղթը խրախուսելու մասին իր ասածները դատարկ հայտարարություններ չէին, այլ հավատամք ու ռազմավարություն։ Լիբանանի հայ համայնքը մեր ամենակարողունակ համայնքներից է։ Այնտեղ կենտրոնացած են տարբեր ոլորտների փորձառու մասնագետներ՝ բժիշկներ, զինվորականներ, բիզնեսմեններ, փաստաբաններ, արհեստագործներ։ Նման ներուժը մեծ ներդրում կունենա Հայաստանի զարգացման գործում։

Վստահ եմ, որ Հայաստանը իր սուղ միջոցներից կարող է մի քանի միլիոն դոլարին համարժեք դրամ հատկացնել ու առնվազն 1-2 հազար հայերի ժամանակավոր ապաստան տալ, մինչեւ որ Հայաստանի Հանրապետություն-Սփյուռք-ներգաղթողներ-հայաստանիցներ համատեղ ուժերով կկարողանանք նրանց մշտական կացարաններով ապահովել։

Բայց նորից առաջ է գալիս մի նոր, ժամանակակից լուսեղեն քաղաք կառուցելու հրամայականը։ Այդ մասին ես ու էլի որոշ մեր հայրենակիցներ խոսում ենք տարիներ շարունակ։ Մեզ նոր քաղաք, նոր քաղաքներ են պետք։ Եթե պետական մակարդակով նման խնդիր դրվի՝ միջոցներ էլ կգտնվեն, բնակիչներ էլ։ Ի վերջո, նոր քաղաքը նաեւ բիզնես է, շահութաբեր նախագիծ է, սոցիալական-արտադրական-կրթա-մշակութային նոր կլաստեր։ Այդպիսի մի քաղաքի հիմնադրման եւ ամեն անհրաժեշտ առիթով մեծացման վրա փող էլ ափսոս չի լինի ծախսել, տարածք էլ՝ հատկացնել։ Ու քանի որ դրանում բնակիչները հավաքված կլինեն Հայաստանի եւ Սփյուռքի տարբեր անկյուններից՝ որեւէ մեկի հանդեպ սուբէթնիկ խտրականության հարց էլ չի լինի, ինչի մասին այսօր արդեն տրտնջում են տարիներ շարունակ Հայաստանում “ախպար” ընկալվելու դառը փորձն ունեցող շատ լիբանանահայեր։

Գեղամա լեռների գագաթներին բազմաթիվ տեղեր կան, որտեղից մի կողմից Սեւանը կերեւա ասես ափիդ մեջ, իսկ մյուս կողմից՝ Արարատ լեռները։ Այդպիսի քաղաքը հանգիստ կարող է նաեւ տուրիզմի խոշոր կենտրոն դառնալ, եթե ճիշտ կառուցենք, ժամանակակից կանաչ թեխնոլոգիաների կիրառմամբ՝ նաեւ բազմաթիվ առաջադեմ մարդիկ ամբողջ աշխարհից կուզենան այդտեղ բնակվել։ Այսպիսի նախագծերը եփել եւ իրականացնել է պետք, սա պետական գործ է, ՔԱՂԱՔական գործ է, ՔԱՂԱՔակրթական գործ է։ Եթե մենք հավակնում ենք մեր հայկականի վրա հիմնված մի նոր, առավել արդիական ՔԱՂԱՔակրթություն առաջարկել աշխարհին՝ ՔԱՂԱՔ պետք է կառուցենք ու ՔԱՂԱՔացիներ աճեցնենք։ Իսկ սփյուռքահայ համայնքները այսպես թե այնպես պարբերաբար տարատեսակ մարտահրավերների առաջ կանգնելու են եւ Հայաստան վերադառնալը արդիական է դառնալու։

Tatul Hakobyan, աչքիս մինչեւ քաղաքի տեղն ու դրա ձեւը չընտրենք ու չսկսենք դրա քննարկումը ծավալել՝ մեր բազմազբաղ իշխանությունները գաղափարին այդպես էլ անհաղորդ կմնան։ Առաջարկում եմ այս կիրակի ZOOM քննարկում անել 10-15 շահագրգիռներով, նախաձեռնող մի խումբ ստեղծենք, սկսենք դետալներ քննարկել, այդ թվում՝ պոտենցյալ ներդրողների հետ։ Ես էլ, վստահ եմ՝ շատերն էլ, շատ առաջարկություններ կունենան։ Տեսնենք ուր կարող ենք հասնել առայժմ առանց պետության օժանդակության։